Opvoeding
Vaak wordt gedacht dat wanneer een hond zijn baas als leider accepteert, hij automatisch goed zal willen gehoorzamen. Deze mening berust op een misverstand! Het opvolgen van commando’s is voor een hond een vorm van onnatuurlijk gedrag. Honden onderling geven elkaar namelijk nooit commando’s! Of jouw hond wel of niet gehoor geeft aan een commando, zegt veel meer over hoe jij de hond dit commando hebt aangeleerd: heb jij de training zo opgebouwd dat de hond precies begrijpt wat de bedoeling is en zijn de directe gevolgen van gehoorzamen voor de hond altijd meer positief dan de gevolgen van niet gehoorzamen? Wel is het zo dat voor een goede verstandhouding de hond je als leider (= ranghogere) moet accepteren. Maar met het de baas zijn over jouw hond ben je er nog niet. Het als leider worden erkend is slechts een voorwaarde voor het op een goede manier kunnen gaan trainen met de hond. Ieder commando dat je de hond wilt leren zal stapje voor stapje moeten worden getraind en het uitgangspunt voor het leren gehoorzamen moet daarbij het belonen van het goede gedrag zijn. Het belonen van het goede gedrag dient als basis voor de gehele opvoeding & training.
Verschil tussen opvoeden en trainen
Bij de opvoeding moet de hond leren dat er regels bestaan waaraan hij zich dient te houden en dat niet alles wat hij wil doen, geoorloofd is. Dit moet elk jong dier in een roedel leren. Het gaat dus ook op in een gezinssituatie. Geen enkele hond is gebaat bij een vrije opvoeding! Een hond heeft behoefte aan leiding en deze moet jij hem geven door bijvoorbeeld regels te stellen en grenzen aan te geven. Je moet deze regels en grenzen altijd blijven controleren. Als wij geen leiding geven, kan de hond niet anders dan zelf de leiding nemen. Zo is de hond dat van nature gewend. Voor een hondeneigenaar is dat een ongewenste situatie. De hond moet leren dat niet elk gedrag wat hij wil vertonen, getolereerd kan worden in onze gezinssituatie. De hond zal bepaalde gedragingen moeten afleren of moeten leren dit gedrag slechts op bepaalde momenten of plaatsen te doen. Daarbij zal hij aan een aantal dingen moeten wennen (alleen blijven, autorijden, borstelen, in de mand liggen als jij aan tafel gaat, etc). Ook zal hij zijn plaats in de gezinsroedel moeten leren kennen. Opvoeden bestaat grotendeels uit het gedrag van de hond in goede banen te leiden. Hierbij hoort ook het zonodig corrigeren van ongewenst gedrag. Als de hond Nee of Laat Dat goed begrijpt, is dit vaak al voldoende om ongewenst gedrag aan te geven en te laten ophouden. In sommige gevallen zal een fysieke correctie (bijvoorbeeld: even in het nekvel grijpen) nodig zijn om te zorgen dat de hond zich aan de geleerde regels houdt. De hardheid hiervan is afhankelijk van het type hond en de aard van het ongewenste gedrag. Ook bij opvoeden heeft positief trainen zijn waarde (bij het aanleren van commando’s) maar opvoeden is iets heel anders dan trainen.
Als je met jouw hond gaat trainen, wil je de hond nieuw gedrag aanleren. Je wilt de hond leren om bij het horen van een bepaald commando (signaal) een bepaald gedrag te vertonen. Correct leren volgen, zit- en afoefeningen, niet knagen op apporteerblok, springen over een haag terwijl je er makkelijk langs kan lopen, vooruitsturen, voorwerp verwijzen, zijn zomaar maar enkele oefeningen die wij belangrijk vinden maar die de hond niets zeggen.
De kunst van het trainen c.q. africhten is dan ook: het dier duidelijk te maken wat wij van hem willen en de hond zover zien te krijgen dat hij dit – voor hem onzinnige circuskunstje – ook daadwerkelijk gaat doen!
Duidelijk is dat een hond (en elk ander dier) leert doordat hij de verbinding kan leggen tussen een bepaald gedrag en het daarop direct volgende resultaat. Levert een bepaald gedrag iets prettigs op, dan is het de moeite waard om datgene nog eens te doen, maar levert het niets op of juist iets vervelends, dan is het niet zinvol om het nog eens te proberen!
Kringgroepen
De landelijke Vereniging van fokkers en liefhebbers van Duitse Herdershonden (VDH) kent een groot aantal regionale kringgroepen waar eigenaren en houders van Duitse Herders hulp kunnen krijgen bij de training van hun hond. Bij alle kringgroepen wordt onder begeleiding van ervaren instructeurs les gegeven in het trainingsprogramma van de VDH.
Vaak zijn er op die kringgroepen ook speciale puppy-klasjes waar de eigenaars van de pups de eerste beginselen van opvoeding & training krijgen aangereikt.
Daarnaast zijn er ook kringgroepen waar tevens Ringtraining ten behoeve van de Exterieurwedstrijden wordt gegeven. Behendigheidstraining wordt ook steeds populairder en op dit moment zijn er een aantal kringgroepen waar je deze vorm van training en hondensport kunt beoefenen.
Kiezen van een geschikte kringgroep
Hoogste waarschijnlijk zijn er meerdere kringgroepen van de VDH bij jouw in de buurt. Van welke kringgroep moet je dan lid worden? De kringgroep die het dichtst bij jou in de buurt zit? De kringgroep die een trainingsaanpak kent die jou het meest aanspreekt? Een kringgroep die naast de gebruikelijke of alternatieve vormen van hondensport (behendigheid, ringtraining, flyball) aanbiedt? Allemaal belangrijke keuzecriteria. Het loont daarom de moeite om van te voren eens goed na te denken over wat je met je hond wilt gaan doen naar welke trainingsaanpak jou voorkeur uitgaat. Ga daarna eens een aantal kringgroepen bezoeken en ga na bij welke kringgroep(en) je het best aan je trekken kunt komen. Als je dat allemaal op een rijtje hebt, kun je vast wel een goede beslissing nemen.